Rataje. Od wsi do wielkiej płyty

Zapraszamy do Fotoplastykonu Poznańskiego na pokaz stereofotografii dokumentujący budowę największej inwestycji powojennego Poznania - tzw. dolnego tarasu Rataj oraz życie ich ówczesnych mieszkańców. Wystawa wzbogacona jest o archiwalne zdjęcia ukazujące dawny krajobraz wsi Rataje. Ekspozycja przygotowana została w trzech językach: polskim, angielskim i ukraińskim.

Szare bloki leżące na Ratajach. Nad blokami unosi się czerwony napis z tytułem wystawy. - grafika artykułu
5.05-31.07.2025 r.

Rataje. Od wsi do wielkiej płyty

5.05-31.07.2025 r.

Decyzja o rozwoju Poznania na prawym brzegu Warty była urbanistyczną rewolucją. Do tej pory miasto rozrastało się głównie w kierunku zachodnim, a rzeka skutecznie blokowała tereny wschodnie. Powojenne realia - wyczerpanie się gruntów pod zabudowę i dotkliwy brak mieszkań - spowodowały, że urbaniści coraz częściej spoglądali w stronę dawnych podmiejskich wsi na prawym brzegu Warty - Rataj, Chartowa i Żegrza. Wieś Rataje włączono do Poznania sto lat temu, w 1925 roku. Kilka lat później pojawiły się pierwsze pomysły na jej zabudowę, jednak ostateczna decyzja o powstaniu na tym obszarze osiedli mieszkaniowych zapadła dopiero pod koniec lat 50. XX wieku.

Rataje były starą wsią, wymienioną już w dokumencie lokacyjnym Poznania. Przez wieki wyludniana wojnami i zarazami, odrodziła się ponownie za sprawą przybyłych tam Bambrów, a potem bułgarskich ogrodników. Chęć osiedlenia się na tych terenach wcale nie dziwi - Rataje obfitowały w żyzny czarnoziem. Można więc sobie wyobrazić rozpacz ratajskich gospodarzy, którzy musieli opuścić swoje gospodarstwa. Potężne dźwigi wdarły się w sielski krajobraz i zburzyły dawny spokój, a wiejskie domostwa, które pozostały, były coraz ciaśniej otaczane blokami z wielkiej płyty. Rozpoczęła się budowa największej inwestycji powojennego Poznania.

Dzisiaj Rataje - zielone, bo na słynnym czarnoziemie wyrosły bujne drzewa, i leżące blisko centrum miasta - przestały być synonimem smutnych, peerelowskich blokowisk, a stały się przyjaznym miejscem do życia.

Bieżąca wystawa w Fotoplastykonie Poznańskim prezentuje zabudowę tzw. dolnego tarasu Rataj (osiedla: Piastowskie, Jagiellońskie, Oświecenia, Rzeczypospolitej, Bohaterów II Wojny Światowej, Powstań Narodowych i Armii Krajowej) oraz życie jego ówczesnych mieszkańców.

Obecnie nazwą Rataje określa się często nie tylko obszar dawnej wsi, ale także włączonych do Poznania w 1940 roku wsi Chartowo i Żegrze, na których terenie w latach 70. i 80. XX wieku powstały kolejne osiedla (tzw. górny taras Rataj).

Materiały graficzne pochodzą z kolekcji fotografii dostępnych na portalu cyryl.poznan.pl ze zbiorów Spółdzielni Mieszkaniowej "Osiedle Młodych", Ratusza - Muzeum Poznania, Wydawnictwa Miejskiego Posnania, Biblioteki Raczyńskich i Archiwum Państwowego w Poznaniu.

----------------------

Fotoplastykon Poznański (wejście przez Centrum Informacji Kulturalnej, ul. F. Ratajczaka 44)

Godziny otwarcia:

  • poniedziałek - piątek: 10.00 - 18.00
  • sobota: 10.00 - 17.00
  • niedziela: nieczynne

Ceny biletów:

  • normalny: 6 zł
  • ulgowy: 3 zł
    dzieci od lat 3, młodzież szkolna i studenci po okazaniu legitymacji szkolnej lub studenckiej, emeryci, renciści, Honorowi Dawcy Krwi, Dawcy Przeszczepu oraz Zasłużeni Dawcy Przeszczepu
  • rodzinny: 12 zł
    minimum jedno dziecko i dwoje opiekunów lub troje dzieci i jeden opiekun
  • grupowy: 25 zł
    od 10 osób bez względu na wiek
  • dzieci do lat 3 - wstęp wolny
  • Honorujemy Kartę OK Poznań, Kartę Dużej Rodziny oraz Poznańską Kartę Turystyczną