Od listopada Poznań testuje polski model językowy PLLuM i oparte na nim narzędzie ShpaRAG. Robi to na podstawie porozumienia, podpisanego z jednostkami tworzącymi Konsorcjum Naukowe w projekcie HIVE AI. Reprezentuje je wszystkie NASK - państwowy instytut badawczy, którego misją jest poszukiwanie i wprowadzanie rozwiązań, służących rozwojowi sieci teleinformatycznych w Polsce.
Głównym zadaniem NASK było stworzenie i przetestowanie prototypu inteligentnego asystenta, który będzie korzystał z wewnętrznej bazy wiedzy urzędu. Miasto z kolei dostarcza materiały konieczne do opracowania takiej bazy oraz przeprowadza testy funkcjonalne. Wszelkie wprowadzane do bazy dane są oczywiście odpowiednio zanonimizowane.
- Poznań jest dzisiaj liderem, jeśli chodzi o cyfryzację i inwestycje w sztuczną inteligencję w Polsce - mówi Dariusz Standerski, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Cyfryzacji RP. - To dobrze wróży na przyszłość, bo wszyscy zdajemy sobie sprawę, że opartych na AI rozwiązań, mających ułatwiać nam życie, będzie coraz więcej.
Dostarczone narzędzie to ShpaRAG (Retrieval-Augmented Generation), który działa na podstawie polskiego modelu językowego PLLuM (Polish Large Language Model). Ten ostatni został stworzony przez polskich ekspertów i ekspertki z dziedziny IT i lingwistyki i dzięki temu jest doskonale dostosowany do specyfiki naszego języka. Dobrze radzi sobie również z terminologią używaną w urzędach. Dzięki wykorzystaniu testowanego narzędzia pracownicy miejskiej infolinii - Biura Poznań Kontakt mogą szybciej wyszukiwać informacje, o które proszą dzwoniący poznaniacy i poznanianki.
- To projekt, który łączy nowoczesną technologię z bezpieczeństwem - mówi Jacek Jaśkowiak, prezydent Poznania. - Dzięki wykorzystaniu polskiego modelu językowego mamy pełną kontrolę nad wprowadzanymi do niego wrażliwymi danymi. Mamy też pewność, że wszystko przetwarzane jest zgodnie z polskimi przepisami, a wprowadzane treści są odpowiednio chronione. To ogromnie ważne, zwłaszcza obecnie, w dobie wszechobecnych manipulacji informacją.
Realizowany w ścisłej współpracy z NASK pilotaż daje urzędowi miasta unikalną szansę na testowanie rodzimego modelu językowego - PLLuM. To jednak nie tylko sprawdzian technologii, lecz również wkład Poznania w budowę suwerenności cyfrowej polskiej administracji. Dzięki codziennym testom urząd jest w stanie precyzyjnie identyfikować mocne strony rozwiązania, a także wskazywać te obszary, które wymagają dalszych usprawnień.
- Poznaniacy i poznanianki od dawna stykają się z rozwiązaniami opartymi na sztucznej inteligencji m.in. za sprawą naszego biura - przyznaje Konrad Zawadzki, dyrektor Biura Poznań Kontakt UMP. - Zaczęliśmy je wprowadzać już kilka lat temu intensywne testy dotyczące narzędzia ShpaRAG, które prowadzimy wraz z NASK, które prowadzimy wraz z NASK, wypadły obiecująco. Cieszę się, że mamy do czynienia z polskim dużym modelem językowym, bo administracja jest miejscem, w którym takie kwestie jak bezpieczeństwo, pewność i gospodarność mają kluczowe znaczenie.
Na spotkaniu rozmawiano także o projekcie Baltic AI Gigafactory. Ma on istotne znaczenie dla naszego regionu, ponieważ wpisuje się w kierunek rozwoju, który już od kilku lat jest ważny dla Poznania. To rozwój infrastruktury cyfrowej, zaplecza kompetencji i stabilnych warunków dla projektów technologicznych.
Miasto dysponuje zapleczem akademickim, doświadczonymi zespołami IT oraz rosnącą liczbą specjalistów pracujących w obszarze nowoczesnych technologii, co tworzy solidną bazę pod realizację przedsięwzięć związanych ze sztuczną inteligencją. Poznań oferuje również warunki do prowadzenia projektów infrastrukturalnych w sposób odpowiedzialny środowiskowo. Dzięki współpracy z miejską siecią ciepłowniczą istnieje możliwość odzyskiwania ciepła z centrów danych i jego wykorzystania w systemie komunalnym, co otwiera drogę do ograniczania emisji i efektywniejszego wykorzystania energii.
AI w służbie Poznania
W stolicy Wielkopolski technologie związane z AI są już stosowane od wielu lat. Technologie przetwarzania języka naturalnego, rozpoznawania mowy oraz uczenia maszynowego skutecznie wspomagają codzienną pracę urzędników. Generatywna sztuczna inteligencja wykorzystywana jest na przykład przy działaniu e-konsultantki, która wspiera pracowników Biura Poznań Kontakt. Weryfikuje ona sprawę klienta i przekierowuje go do odpowiedniego specjalisty.
Voiceboty przypominają poznaniankom i poznaniakom o zbliżającym się terminie wizyty w urzędzie, pomagają uzupełnić formalności związane ze złożeniem wniosku o dowód osobisty przez ePUAP czy informują o zaległościach np. w podatku od nieruchomości. Bardzo dobrze sprawdzają się w przypadku sprawdzania harmonogramu wypłat świadczeń, a także przy automatycznej ocenie jakości świadczonych usług.
W urzędzie działa też zespół, który dba o odpowiedzialne wykorzystanie AI oraz wspiera pracowników w efektywnym, etycznym i zgodnym z prawem wprowadzaniu rozwiązań opartych na sztucznej inteligencji - z poszanowaniem zasad bezpieczeństwa i ochrony danych.
Ponadto w ramach współpracy Biura Cyfryzacji i Cyberbezpieczeństwa z Uniwersytetem im. Adama Mickiewicza oraz Poznańskim Centrum Superkomputerowo-Sieciowym realizowany jest projekt Proste Pismo. To baza dokumentów urzędowych, uproszczonych pod kątem językowym i możliwych do wykorzystywania przez pracowników urzędu w komunikacji z klientami. W narzędziu wykorzystano mechanizmy sztucznej inteligencji, w szczególności model głębokiej sieci neuronowej typu Transformes (z tej samej grupy, do której należy popularny obecnie ChatGPT). Zastosowany model jest jednak całkowicie autorskim rozwiązaniem wypracowanym we współpracy UMP, UAM i PCSS.
AW