Nowe przepisy ws. orzekania o niepełnosprawności: większa dostępność, krótsze kolejki

Co się zmienia?
Najważniejsza modyfikacja dotyczy rozszerzenia katalogu osób mogących przewodniczyć zespołom ds. orzekania o niepełnosprawności.
Do tej pory funkcję przewodniczącego mógł pełnić wyłącznie lekarz specjalista. Teraz dołączą także:
- Lekarze w trakcie specjalizacji - pod warunkiem ukończenia II modułu podstawowego specjalizacji lub bycia na trzecim roku szkolenia w przypadku specjalizacji jednolitej. Dotyczy to w szczególności takich dziedzin jak: choroby wewnętrzne, pediatria, ortopedia, neurologia, psychiatria, okulistyka i laryngologia.
- Lekarze z co najmniej pięcioletnim stażem pracy - z wyłączeniem okresu stażu podyplomowego, pracy na warunkowym prawie wykonywania zawodu oraz zatrudnienia w ograniczonym zakresie czynności.
Resort podkreśla, że dzięki temu liczba uprawnionych lekarzy znacząco wzrośnie, co przełoży się na częstsze posiedzenia i krótszy czas oczekiwania na orzeczenie.
"Rozszerzenie katalogu lekarzy uprawnionych do orzekania w zespołach orzeczniczych niewątpliwie przyczyni się do zwiększenia częstotliwości posiedzeń składów orzekających, a tym samym do skrócenia oczekiwania osób zainteresowanych i dzieci na wyznaczony termin" - zaznacza MRPiPS.
Skala problemu w liczbach
W Polsce z orzeczeniem o niepełnosprawności żyje ponad 3 miliony osób:
- Do 16 roku życia: 191 748 osób z orzeczeniem czasowym, 71 325 z orzeczeniem stałym.
- Powyżej 16 roku życia: 1 242 418 osób z orzeczeniem czasowym, 1 723 557 z orzeczeniem stałym.
Obecnie w wojewódzkich zespołach pracuje 234 lekarzy, a w powiatowych - 2 330.
Elastyczniejsze zasady pracy zespołów
Nowe przepisy przewidują również większą elastyczność w doborze składu orzekającego. Lekarz prowadzący wstępną weryfikację dokumentacji będzie mógł wskazać przewodniczącego zespołu, biorąc pod uwagę rodzaj schorzenia osoby orzekanej. Ma to zapewnić lepsze dopasowanie kompetencji lekarza do konkretnego przypadku.
Od kiedy zmiany?
Rozporządzenie zostało opublikowane 30 lipca 2025 r. w Dzienniku Ustaw i zaczyna obowiązywać 14 sierpnia 2025 r., czyli po 14 dniach od ogłoszenia.
Podsumowanie:
Nowelizacja przepisów to odpowiedź na rosnące kolejki i braki kadrowe w zespołach orzeczniczych. Zwiększenie liczby lekarzy uprawnionych do przewodniczenia posiedzeniom oraz elastyczniejsze zasady doboru składu mają szansę skrócić czas oczekiwania na orzeczenie i poprawić komfort osób ubiegających się o ten dokument.
opr. AM
Zobacz również

Legitymacja osoby z niepełnosprawnością już dostępna w mObywatelu

Inauguracja konkursu dla pracodawców wrażliwych społecznie - Lodołamacze 2025

Zaproszenie na spotkanie Komisji Dialogu Obywatelskiego ds. Osób z Niepełnosprawnościami 8 maja 2025 r.
