Cyber Piątki - fałszywe zbiórki online

Zbiórki pieniędzy online są jednym sposobów, za pomocą których możemy wesprzeć osoby w potrzebie. Ten mechanizm jest jednak wykorzystywany również przez mniej uczciwe osoby. W dzisiejszym Cyber Piątku dowiecie się, w jaki sposób rozpoznać fałszywe zbiórki. 

Napis o treści cyber piątki, rysunek laptopa i kubka z kawą. - grafika artykułu
Cyber Piątki to cykl artykułów o bezpieczeństwie w sieci.

Oszustwa przy zbiórkach pieniędzy nie są nowym zagrożeniem. Odkąd zaczęto organizować je w Internecie, osoby zainteresowane nieuczciwym zarobkiem uzyskały jednak łatwy sposób na szybkie wzbogacenie. Nie oznacza to, że nie powinniśmy pomagać - zamiast tego musimy nauczyć się, jak robić to w bezpieczny sposób. 

Strona internetowa i treść 

Część oszustów próbuje wykorzystać popularność licznych organizacji i stron internetowych niosących pomoc, podszywając się pod nie. Liczą na to, że mniej uważni internauci nie zauważą różnicy i przeleją pieniądze na ich konto. Logowanie się do banku za pośrednictwem podstawionej strony internetowej grozi też przejęciem danych logowania przez oszustów, a w konsekwencji - utratą zgromadzonych środków. 

Trafiając na stronę internetową, przyjrzyjmy się jej adresowi oraz zamieszczonej na niej treści. W  adresie internetowym strony, sygnałem ostrzegawczym są literówki. Pamiętajmy też, że ikonka "kłódki" przy adresie nie gwarantuje tu bezpieczeństwa - w przeciwieństwie do naszej czujności. 

 Oceniając wygląd strony - powinniśmy zwrócić uwagę na takie elementy, jak: 

  • język - jeśli strona jest w języku polskim, informacje na niej nie powinny sprawiać wrażenia tłumaczonych z innego języka lub zawierać niezrozumiałych konstrukcji językowych, 
  • i estetyka - strona sprawiająca wrażenie przygotowanej "na szybko" powinna wzbudzić w nas wątpliwości. 

Ważnym punktem zaczepienia mogą być dane kontaktowe organizatora zbiórki. Na stronie internetowej powinny być dostępne tak podstawowe informacje, jak adres e-mail oraz numer telefonu.  

Sprawdź organizatorów 

Jeśli uznamy, że trafiliśmy na prawdziwą stronę internetową zbiórki, możemy przejść do sprawdzenia, kto za nią odpowiada. Sytuacja będzie najprostsza w przypadku dużych, znanych organizacji charytatywnych. Przelewając środki na ich konto możemy mieć największą pewność, że zostaną one wydane zgodnie z przeznaczeniem. 

Sytuacja jest trudniejsza, jeśli mamy do czynienia z małymi organizacjami lub osobami fizycznymi. Przed płatnością musimy upewnić się, że za zbiórką tak naprawdę nie stoją oszuści. W tym celu, postarajmy się znaleźć jak najwięcej informacji w Internecie. 

Możemy poszukać informacji o zaangażowanych osobach, artykułów w mediach, wpisów na forach, a nawet skorzystać z danych kontaktowych. Nie spieszmy się i prześlijmy pieniądze dopiero wtedy, gdy będziemy w 100% pewni ich bezpieczeństwa. 

Sposoby płatności 

Zwróćmy też uwagę na dostępne sposoby przekazania pieniędzy. Zazwyczaj zbiórka powinna umożliwiać przynajmniej kilka różnych form płatności. Ich mała ilość jest sygnałem możliwych nieprawidłowości. 

Do najbezpieczniejszych z nich należą płatność za pośrednictwem karty płatniczej oraz bramki płatności. Przy płatności kartą, istnieją mechanizmy umożliwiające dochodzenie zwrotu pieniędzy przy stwierdzeniu oszustwa. Jeżeli zdarzyłaby się nam taka sytuacja, najlepiej jak najszybciej skontaktować się ze swoim bankiem. 

Bramki płatności pełnią z kolei rolę pośrednika pomiędzy naszymi pieniędzmi a otrzymującymi je rachunkami bankowymi. Najbardziej znane bramki starają się o odpowiednią weryfikacjęswoich użytkowników. Korzystając z bramki zwróćmy jednak uwagę na widoczny adres internetowy - powinien zgadzać się z nazwą bramki płatności. 

Zdjęcia 

Dość szybkim sposobem weryfikacji próśb o pomoc jest skorzystanie z mechanizmu wyszukiwania obrazków w wyszukiwarce. Na przykładzie Google: wystarczy, że pobrane zdjęcie przeciągniemy z pulpitu do pola, w którym normalnie wpisujemy treść naszego wyszukiwania. 

Dzięki temu dowiemy się, czy zdjęcie zamieszczone przy zbiórce nie było wcześniej wykorzystywane w innychzbiórkachlub czy nie pochodzi z innego źródła, niezwiązanego ze zbiórką. Oszuści często posiłkują się losowymi zdjęciami z internetu, mającymi uwiarygodnić ich zbiórkę. 

Podsumowanie 

Internauci wiele razy dowiedli, że przy pomocy zbiórek internetowych są w stanie w krótkim czasie zebrać duże kwoty dla potrzebujących. Istnieją jednak przypadki, w których nieuczciwe osoby zaczynały zbiórkę tylko po to, by uciec z uzyskanymi pieniędzmi. 

Właśnie dlatego powinniśmy weryfikować zbiórki, zanim przekażemy im nasze środki. Zadbajmy o sprawdzenie strony internetowej, na której znajduje się zbiórka - oszuści mogą podszywać się także pod uczciwe zbiórki, stosując podstawione strony. 

Przypatrzmy się bliżej organizatorom zbiórki i wyszukajmy opinie na ich temat. Zwróćmy też uwagę na dostępne sposoby płatności, a w razie wątpliwości - wyszukajmy w Internecie zdjęcia dołączone do zbiórki.

Cykl porad o bezpieczeństwie w Internecie powstał z inicjatywy Biura Cyfryzacji i Cyberbezpieczeństwa Urzędu Miasta Poznania. Zachęcamy do obserwowaniaInfoteki (poznan.pl/smartcity/infoteka), żeby nie przegapić kolejnych porad i wielu innych, ciekawych informacji z Poznania.

KS