MARIA KRZYŻAŃSKA
Wyrażając uznanie dla zaangażowania w walkę o niepodległość Rzeczypospolitej Polskiej oraz doceniając pracę na rzecz kształtowania w młodym pokoleniu postaw patriotycznych i pamięci o niezłomnym duchu żołnierzy Armii Krajowej,
Rada Miasta Poznania nadaje
pani Marii Krzyżańskiej
HONOROWE OBYWATELSTWO MIASTA POZNANIA
Kiedy wybuchła II wojna światowa, Maria Krzyżańska (z domu Mikołajczak) miała zaledwie 15 lat. Mimo to jako bardzo młoda osoba zaangażowała się w działalność konspiracyjną w strukturach Armii Krajowej. Pełniąc rolę łączniczki w oddziale Kedywu (Kierownictwa Dywersji Komendy Głównej Armii Krajowej), brała udział w przekazywaniu rozkazów i przenoszeniu broni, a także w udzielaniu pomocy osobom ukrywającym się przed gestapo.
W okresie powojennym Maria Krzyżańska współorganizowała Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej i sprawowała funkcję wiceprezesa Okręgu Wielkopolska. Dzięki jej aktywności w 1989 roku zainicjowano tworzenie szkolnych kół przyjaciół Armii Krajowej, kształtujących w młodym pokoleniu postawy patriotyczne i pamięć o żołnierzach.
Działając na rzecz upowszechniania wiedzy o Armii Krajowej, współpracowała z Instytutem Pamięci Narodowej, a także z Fundacją Generał Elżbiety Zawackiej. Archiwum i Muzeum Pomorskim Armii Krajowej oraz Wojskowej Służby Polek. Przyczyniła się do powstania wartościowych opracowań historycznych, takich jak książka Ze strachem pod rękę i śmiercią u boku. Wielkopolanki w konspiracji 1939-1945, stanowiąca ważne źródło wiedzy o kobietach w konspiracji.
Maria Krzyżańska została wyróżniona licznymi odznaczeniami państwowymi, w tym: Brązowym Krzyżem Zasługi z Mieczami (za czyny męstwa względem Państwa i jego obywateli), Krzyżem Armii Krajowej, Krzyżem Partyzanckim oraz medalami Pro Memoria i Pro Patria. Jej działania zarówno w czasie II wojny światowej, jak i po jej zakończeniu mają ogromne znaczenie dla pielęgnowania miłości do Ojczyzny oraz szerzenia wiedzy o historii Polski wśród młodzieży. Kapitan Maria Krzyżańska bez wątpienia jest wzorem patriotyzmu, poświęcenia dla kraju i dbałości o pamięć narodową. Zasługuje na szczególne uznanie i upamiętnienie.
Fot. Wielkopolski Urząd Wojewódzki w Poznaniu