Poznan.pl, oficjalna strona Miasta Poznania

Polska jest zobligowana do przyjęcia rozwiązań prawnych, które będą spójne z przepisami Unii Europejskiej. Wśród tych działań jest m.in. wprowadzenie systemu kaucyjnego za opakowania oraz systemu rozszerzonej odpowiedzialności producentów (tzw. ustawa ROP) opakowań z tworzyw sztucznych. W uproszczeniu pierwszy będzie wymagał utworzenia sieci odbioru, przechowywania, a następnie zbywania opakowań szklanych (bo kaucyjnością mają być objęte opakowania wielokrotnego użytku). Drugi zakłada m.in. nałożenie opłaty na producentów opakowań z tworzyw sztucznych za każdy kilogram plastiku wprowadzony na rynek konsumencki. Celem jest skłonienie przedsiębiorców do planowania i prośrodowiskowego realizowania celów biznesowych, ograniczających wytwarzanie odpadów, zakładających ich wtórne wykorzystywanie oraz dążenie do tworzenia systemu obiegu zamkniętego.

Rzecz w tym, że działania takie wpłyną w sposób bezpośredni na gospodarkę odpadami komunalnymi prowadzoną przez gminy. W założeniu projekty ustaw mają na celu obniżenie liczby odpadów i podniesienie poziomu recyklingu opakowań szklanych i z tworzyw sztucznych. Należy znaleźć rozwiązanie uwzględniające w tym obowiązki i rzeczywiste koszty gmin w gospodarowaniu odpadami komunalnymi. Wypracowanie jednolitego, spójnego stanowiska jest jednym z nadrzędnych punktów w dyskusji Zespołu ds. Gospodarki Odpadami Komunalnymi Unii Metropolii Polskich.

To stanowisko zostało wypracowane podczas czwartkowego posiedzenia w WGK. Przedstawiono je na konferencji prasowej na pl. Kolegiackim 17 w siedzibie Urzędu Miasta Poznania.

************************

STANOWISKO CZŁONKÓW ZESPOŁU DS. GOSPODAROWANIA ODPADAMI PRZY UNII METROPOLII POLSKICH

W opinii przedstawicieli UMP warunkiem koniecznym spełnienia celów systemu kaucyjnego jest skuteczne i szybkie wprowadzenie rozszerzonej odpowiedzialności producenta (tzw. ROP). Sama idea funkcjonowania kaucji została oceniona pozytywnie, jednak nie można zapominać o realiach funkcjonowania gminnych systemów gospodarowania odpadami.

ROP i postulaty UMP

Według propozycji UMP, rozszerzona odpowiedzialność producenta musi wejść w życie jako pierwsza, zaś kaucja - zaraz po ROP. Zachwianie takiej sekwencji zdarzeń spowoduje zwiększone ryzyko ponoszenia przez gminy kar za nieosiągnięcie poziomów przygotowania do ponownego użycia i recyklingu oraz z podniesieniem kosztów utrzymania gminnych systemów, a tym samym obciążeniem mieszkańców dodatkowymi kosztami. Dlatego też, Zespół Odpadowy UMP, we współpracy z...... wypracował postulaty dla wdrożenia ROP.

1. Wprowadzenie minimalnej zawartości recyklatu na poziomach:

15% - 2024 r.

20% - 2025 r.

30% - 2026 r

1. Wprowadzenie zasady przydatności opakowań do recyklingu, w tym na poziomie definicji.
2.  Wprowadzenie procedury certyfikacji opakowania nadającego się do recyklingu.
3.  Zachowanie władztwa nad odpadami w gminach.
4. Zbiórka odpadów opakowaniowych realizowana przez gminy.

6. Gminy odpowiedzialne za uzyskanie poziomów przygotowania do ponownego użycia i recyklingu. 

7. Wprowadzający opakowania ponoszą odpowiedzialność finansową poprzez opłatę opakowaniową, pokrywając 100% ponoszonych przez gminy kosztów zbiórki i zagospodarowania odpadów.

8. Opłata opakowaniowa od wprowadzających za opakowania podzielna: stała część - pokrycie kosztów ponoszonych przez mieszkańców gmin oraz zmienna część - za wprowadzenie na rynek opakowania wymagającego zagospodarowania (tj. recykling, unieszkodliwienie). Spowoduje to rozwój eko-projektowania w kierunku minimalizacji ilości produkowanych opakowań!

9. Gromadzenie i redystrybucja środków przez centralną jednostkę administracyjną.

10. Wysoka opłata produktowa "zachęcająca" do produkcji opakowań nadających się do recyklingu.

11. Rozbudowa jednego portalu sprawozdawczego (tj. BDO) na cele rozliczania z ROP.

12. Wprowadzenie rejestru wprowadzanych na rynek opakowań.

Rozumiejąc ideę przyświecającą systemowi kaucyjnemu, jaką jest doprowadzenie do jak najefektywniejszej zbiórki nielicznej grupy odpadów opakowaniowych, których recykling nie stanowi problemu, wdrożenie kaucji bez ROP jest niczym innym niż zaburzeniem stabilności ekonomicznej systemów gminnych. Zdaniem Zespołu UMP, jedynie wdrożenie ROP umożliwia stworzenie systemu zgodnego z hierarchią postępowania z odpadami, na której czele stoi minimalizacja ich produkcji. ROP to najskuteczniejsza droga do obniżenia kosztów systemu gospodarowania odpadami komunalnymi i zatrzymania wzrostu stawek opłat ponoszonych przez mieszkańców.