Lata II wojny światowej Poznań zamknął zniszczeniami wojennymi sięgającymi 55%
Niemcy zajęli Poznań 10 września 1939 roku. Podczas okupacji hitlerowskiej Poznań wcielono do Niemiec jako stolicę tzw. Warthegau, dużą część polskiej ludności wysiedlono do Generalnego Gubernatorstwa. W gospodarce, ukierunkowanej na potrzeby armii niemieckiej, dominował przemysł. Polskie zakłady przemysłowe były przejmowane przez firmy niemieckie, a w 1941 roku do Poznania przeniesiono duże zakłady zbrojeniowe z głębi Rzeszy. Poznań był kilkakrotnie atakowany przez lotnictwo alianckie, które niszczyło głównie zakłady przemysłowe, obiekty kolejowe i drogowe. W 1944 roku Poznań został zamieniony w twierdzę z głównym punktem oporu - Cytadelą. W styczniu 1945 roku Oddziały I Armii Pancernej Gwardii rozpoczęły trwającą miesiąc walkę o Poznań. W toku walk poległo 10 tys. żołnierzy radzieckich, blisko 700 cywilnych mieszkańców miasta, około 6 tys. żołnierzy niemieckich oraz 100 obywateli węgierskich. Po ciężkich walkach Poznań został wyzwolony dnia 23 lutego 1945 roku.
Lata II wojny światowej Poznań zamknął zniszczeniami wojennymi sięgającymi 55%. Niemal całkowicie została zniszczona staromiejska część miasta i większość zabytkowych budowli, urządzenia zakładów wodociągowych, kanalizacyjnych, gazowni, elektrowni oraz sieci przemysłowych. Wszystkie mosty (z wyjątkiem Mostu Dworcowego) zostały zerwane, a urządzenia komunikacji miejskiej i kolejowej poważnie uszkodzone. Ponad połowa budynków w mieście uległa całkowitemu lub częściowemu zniszczeniu, 1/5 izb mieszkalnych nie nadawała się do użytku. Bezpośrednio po II wojnie światowej zniszczenia wojenne budynków zostały oszacowane przez Biuro Odszkodowań Wojennych na 293 mln zł (według cen z 1939 roku). Znaczące straty poniosła także poznańska kultura. Bezpowrotnie stracone zostały cenne zbiory biblioteczne (126 tys.woluminów w samej tylko Bibliotece Raczyńskich) i archiwalne (320 tys. jednostek archiwalnych, w tym: dokumenty, księgi i akta miast wielkopolskich oraz cechów, a także wszystkie akta z okresu Księstwa Warszawskiego), wywieziono dzieła sztuki należące do poznańskich muzeów i osób prywatnych. Straty poznańskiego muzealnictwa oceniono na 13 mln USD (przy założeniu, iż w stosunku do 1939 roku ich wartość po wojnie wzrosła zaledwie dwukrotnie). W okresie okupacji zginęło ponad 14,4 tys.mieszkańców Poznania, większość w wyniku działań wojennych.